Đông Nam Á là nguồn gốc tất cả giống gà trên thế giới
Đó là kết luận của một công trình nghiên cứu quan trọng mới công bố tuần qua [1]. Dữ liệu di truyền của nghiên cứu một lần nữa khẳng định rằng tất cả các giống gà trên thế giới đều xuất phát từ Đông Nam Á.
Một trong những gia cầm phổ biến nhứt có lẽ là gà, vốn có một lịch sử rất thú vị. Đa số, nếu không muốn nói tất cả, giống gà mà chúng ta biết ngày nay là xuất phát từ giống gà rừng lông đỏ (red jungle fowl, tên khoa học là Gallus gallus). Giống gà rừng này được thuần hoá từ chim rừng hơn 10,000 năm trước. Nói như vậy để ghi nhận rằng con gà đã 'song hành' cùng con người rất lâu năm, và trở thành một yếu tố trong văn minh nông nghiệp.
Đa số giới khảo cổ học cho rằng tất cả những giống gà ngày nay xuất phát từ miền Bắc Trung Hoa. Một số khác thì cho rằng nguồn gốc của gà là từ Ấn Độ, rồi mới du nhập qua Đông Nam Á. Đa số các giả thuyết này dựa vào nghiên cứu về ngôn ngữ, lịch sử, và đặc biệt là khảo cổ vật. Thế nhưng ngày càng có nhiều chứng cớ sinh học (DNA) cho thấy giả thuyết này sai. Nghiên cứu mới nhứt được công bố trên Cell Research [1] cho thấy tất cả giống gà trên thế giới đều xuất phát từ Đông Nam Á.
Nghiên cứu mới nhứt này do một nhóm nghiên cứu thuộc Viện hàn lâm khoa học Tàu thực hiện, có sự hợp tác của nhiều trung tâm, kể cả Việt Nam. Họ phân tích DNA của 787 giống chim, kể cả 627 con gà (gia cầm) và 147 gà rừng lông đỏ. Dùng phân tích thống kê, các tác giả nhận xét rằng tất cả các giống gà hiện đại có nguồn gốc từ gà thuần hoá ở những nước [ngày nay] như Miến Điện, Lào, Thái Lan, Việt Nam, và tỉnh Vân Nam. Một chuyên gia nhận xét một cách khẳng định rằng “This region is a center of domestication” (đây là trung tâm thuần hoá gà). Nhóm tác giả còn ước tính rằng gà hiện đại 'tách' khỏi tổ tiên gà rừng lông đỏ chừng 6200 đến 12800 năm trước.
Nói đúng ra, phát hiện của nghiên cứu này [1] cũng không hẳn là mới, vì chừng 8 năm trước đã có một nghiên cứu Úc phân tích mitochondrial DNA [2] cũng cho thấy tất cả gà đều xuất phát từ Đông Nam Á. Điều ngạc nhiên là nghiên cứu của nhóm bên Tàu không đề cập đến nghiên cứu năm 2002 [2].
Một điều ngạc nhiên khác là nhóm tác giả bài báo mới nhứt không đề cập đến Việt Nam, mà chỉ đề cập đến Miến Điện, Lào, Thái Lan, và miền "South China" như là nguồn gốc của gà trên thế giới!
Quay lại nhận xét về con gà trong văn minh nhân loại. Các chuyên gia khảo cổ cho rằng gà (cùng với chó, mèo, bò, và heo) là những con vật được ví von là 'guồng máy' của văn minh nhân loại, vì nó xuất hiện trong tất cả xã hội từ cổ chí kim. Con gà gắn liền với văn minh nông nghiệp. Phát hiện mới nhứt này củng cố giả thuyết rằng Đông Nam Á chính là cái nôi của nền văn minh nông nghiệp của thế giới.
____________
